W obliczu dynamicznie zmieniającego się krajobrazu energetycznego Europy, rosnąca zależność od odnawialnych źródeł energii (OZE) stawia przed nami nowe wyzwania i szanse. Kluczowym elementem umożliwiającym pełne wykorzystanie potencjału energii wiatrowej, słonecznej oraz innych form OZE jest rozwój zaawansowanych systemów magazynowania energii. Magazyny energii nie tylko stabilizują dostawy prądu, ale także zwiększają efektywność całego systemu energetycznego, czyniąc go bardziej odpornym na wahania i niespodziewane przerwy w dostawach. Czy jesteśmy na początku rewolucji magazynowej? Polska tak. Znacznie lepiej wypadają inne kraje europejskie.
Rozwój technologii magazynowania energii w Europie nabiera tempa w miarę jak kraje dążą do realizacji ambitnych celów klimatycznych i energetycznych. Magazyny energii, takie jak baterie litowo-jonowe oraz innowacyjne systemy wodorowe, odgrywają kluczową rolę w integracji OZE z krajowymi i międzynarodowymi sieciami energetycznymi. Dzięki nim możliwe jest gromadzenie nadwyżek energii w okresach wysokiej produkcji, a następnie uwalnianie jej w momentach zwiększonego zapotrzebowania.
Dlaczego magazyny energii są kluczowe?
Jednym z najważniejszych argumentów na rzecz inwestycji w magazyny energii jest ich zdolność do niwelowania problemów związanych z niestabilnością produkcji energii z OZE. Na przykład energia wiatrowa jest dostępna tylko wtedy, gdy wieje wiatr, a energia słoneczna jedynie w ciągu dnia. Magazyny energii pozwalają na przechowywanie nadwyżek wyprodukowanej energii, co zapewnia ciągłość dostaw nawet w okresach, gdy produkcja jest ograniczona.
Wielu ekspertów podkreśla, że rozwój tej technologii jest kluczowy dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju energetycznego w Europie. Inwestycje w magazyny energii przyczyniają się nie tylko do stabilizacji sieci energetycznych, ale również do zwiększenia efektywności ekonomicznej OZE. Dzięki nim możliwe jest zredukowanie kosztów związanych z budową nowych źródeł energii oraz zminimalizowanie strat wynikających z konieczności wyłączania farm wiatrowych czy elektrowni słonecznych w okresach nadprodukcji.
Przykłady udanych projektów magazynowania energii można znaleźć w całej Europie. W Niemczech, które są liderem w zakresie energii odnawialnej, powstały liczne „farmy bateryjne”, które wspierają sieć krajową. Podobne inicjatywy realizowane są w Hiszpanii, gdzie magazyny energii pomagają w lepszym wykorzystaniu potencjału słonecznego, oraz w Skandynawii, gdzie systemy magazynowania wspierają zrównoważone zarządzanie energią wodną i wiatrową.
35,8 GWh pojemności w bateryjnych magazynach. Dominuje sektor mieszkaniowy
Tematowi magazynów energii przyjrzeli się eksperci Europejskiego Stowarzyszenia SolarPower Europe w raporcie „European Market Outlook for Battery Storage 2024-2028”. W 2023 r. w Europie zainstalowano 17,2 GWh nowych mocy w bateryjnych magazynach energii, co oznacza wzrost rynku o 94% rok do roku i trzeci rok z rzędu podwojenia rocznych przyrostów. Podobnie jak w przypadku fotowoltaiki, wzrost był napędzany głównie przez segment mieszkaniowy, w odpowiedzi na wysokie ceny energii elektrycznej i chęć uzyskania samowystarczalności, z 12 GWh zainstalowanymi w 2023 r. i 70% całkowitej dodanej mocy. Obiecujący i w dużej mierze niewykorzystany – jak dotąd - segment magazynów komercyjnych i przemysłowych (C&I) zapewnił 1,6 GWh (9%), a baterie sieciowe - 3,6 GWh (21%). Na koniec 2023 r. całkowita flota bateryjnych systemów magazynowania energii w Europie wyniosła 35,8 GWh, przy czym segment mieszkaniowy stanowił większość zgromadzonej mocy (63%). Na następnych miejscach uplasowały się wielkoskalowe systemy akumulatorowe (27%) i C&I (10%).
Jednak to, co na pierwszy rzut oka wygląda bardzo imponująco, wcale nie pokazuje korzystnego trendu dla europejskiej energetyki. Wzrost europejskiego rynku baterii stacjonarnych był silnie uzależniony od segmentu magazynowania energii w gospodarstwach domowych, wywołany wysokimi cenami energii podczas kryzysu energetycznego i napędzany przez kilka krajów, z których większość oferowała atrakcyjne zachęty do magazynowania. Tam domowe instalacje fotowoltaiczne i magazynowe stały się nową normą. Organizacja zauważa w raporcie, że podczas gdy decydenci polityczni uważnie przyglądają się bateriom w świetle ich kluczowej roli w elektryfikacji przemysłu motoryzacyjnego, powszechnie pomija się fakt, że są one również niezbędne do zielonej transformacji europejskiego systemu energetycznego.
-Rosnące ujemne ceny energii w słoneczne dni, rosnące współczynniki ograniczenia energii słonecznej i spadek wartości energii słonecznej w pionierskich państwach członkowskich powodują, że deweloperzy zaczynają ponownie analizować inwestycje w nowe projekty fotowoltaiczne. Bez źródeł elastyczności, takich jak baterie, prawdziwa transformacja energii odnawialnej nie będzie możliwa – czytamy w stanowisku europejskiej organizacji.
W 2023 r. trzy kraje wyróżniały się jako rynki odnoszące największe sukcesy. Po raz kolejny niekwestionowanym liderem okazały się Niemcy, które w ubiegłym roku wdrożyły 5,9 GWh (+152%), a następnie Włochy, które podłączyły do sieci rekordową pojemność 3,7 GWh (+86%) oraz Wielka Brytania z 2,7 GWh (+91%). Austria po raz kolejny pokazała swoją dynamiczną trajektorię wzrostu, dodając ponad 1 GWh pojemności magazynowania baterii (+95%), podczas gdy Czechy doświadczyły spektakularnego wzrostu, potroiły swój roczny rynek do poziomu 900 MWh dzięki silnemu segmentowi mieszkaniowemu.
Jak będzie w najbliższych latach? SolarPower Europe szacuje stopniowo rosnący przyrost pojemności magazynowej w technologii bateryjnej. Już za 4 lata łączna pojemność instalacji bateryjnych może wynieść 135 GWh.
Magazyn energii? Must have instalacji OZE
W dobie intensywnego rozwoju OZE, magazyny energii stają się kluczowym elementem każdej instalacji OZE. Pełnią one nie tylko rolę stabilizatora sieci energetycznej, ale również umożliwiają maksymalne wykorzystanie potencjału wytwarzanej energii. W momencie nadprodukcji, energia jest przechowywana, a następnie wykorzystywana w okresach zwiększonego zapotrzebowania. Takie podejście znacząco zwiększa efektywność całego systemu, minimalizując straty energii i zapewniając jej ciągłość dostaw. Dla firm inwestujących w OZE, magazyny energii stanowią nieodzowny element strategii, który pozwala na optymalizację kosztów i maksymalizację korzyści z inwestycji.
Biznes musi uwzględniać magazyny energii w swoich planach inwestycyjnych ze względu na ich kluczową rolę w zwiększaniu efektywności produkcji. Inwestycje w magazyny energii przekładają się na lepsze zarządzanie zasobami, zwiększenie niezawodności dostaw oraz redukcję kosztów operacyjnych związanych z przestojami i stratami energii. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na stabilne i ekologiczne źródła energii, przedsiębiorstwa, które zintegrowały magazyny energii z instalacjami OZE, zyskują przewagę konkurencyjną. Stają się bardziej odporne na wahania rynku energii i lepiej przygotowane do sprostania przyszłym wyzwaniom energetycznym. Rozważasz inwestycje w magazyn energii? Postaw na synergie energetyczne oraz kontakt z zespołem OZE.pl.
Przeczytaj też:
Polskie instalacje OZE biją rekordy produkcji, a magazynów energii dalej brak