Transformacja energetyczna to złożony proces, który wymaga nie tylko odchodzenia od szkodliwych paliw kopalnych na rzecz zeroemisyjnych źródeł wytwórczych. Powodzenie tego procesu będzie zależało również od poprawy efektywności energetycznej, która pozwoli na obniżenie rachunków za energię, ale przede wszystkim na zmniejszenie wykorzystania surowców energetycznych, szczególnie paliw kopalnych. Efektywność energetyczna to także oszczędności.
Kryzys energetyczny wywołany przez agresję Rosji na Ukrainę pokazał jak niebezpieczna jest zależność energetyczna Europy od jednego dostawcy. W tym pełnym wyzwań momencie Unia Europejska podjęła działania na rzecz szybkiego ograniczenia zależności od rosyjskich paliw kopalnych, efektem czego jest plan RePOWER EU. Zakłada on m.in. dywersyfikację źródeł dostaw energii, przyspieszony rozwój OZE, ale przede wszystkim oszczędność energii. Komisja Europejska chce podnieść z 9 do 13 % wiążący cel określony w dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej. To pomoże w przyszłości, w szczególności w okresach zimowych, przygotować się na niezapowiedziane przerwy w dostawach gazu ziemnego i ropy. Wzmocni też odporność gospodarki europejskiej na szantaż energetyczny ze strony Rosji.
Wysiłki są widoczne, ale potrzeba ich więcej
To wszystko przełoży się na realizację ambicji Unii Europejskiej w zakresie polityki energetyczno-klimatycznej. Jak wskazuje Międzynarodowa Agencja Energetyczna (ang. International Energy Agency) podniesienie wskaźnika efektywności energetycznej z obecnych 2,2 do 4% rocznie do 2030 r. w skali świata przyniosłoby istotne redukcje emisji gazów cieplarnianych. Inwestycje przełożyłyby się na stworzenie nowych miejsc pracy, rozszerzenie dostępu do energii, obniżenie rachunków za energię, ale również zmniejszenie zanieczyszczenie powietrza.
Według MAE inwestycje w efektywność energetyczną w 2023 r. osiągną rekordowy poziom mimo widocznego spowolnienia spowodowanego wysokim kosztem pozyskania kapitału, który przekłada się na realizację nowych projektów. Agencja przewiduje, że inwestycje związane z efektywnością wzrosną o kolejne 50%. Jak wskazuje, aby dwukrotnie zwiększyć tempo wzrostu efektywności energetycznej, inwestycje w sektorze muszą wzrosnąć z obecnych 600 mld dolarów do ponad 1,8 bln dolarów do 2030 r.
Jak czytamy, trzeba wrzucić wyższy bieg i znacząco przyspieszyć działania w obszarze poprawy efektywności energetycznej. Mimo, że wiele państw w odpowiedzi na kryzys energetyczny wywołany przez Rosję podjęło kroki w tym zakresie, to wymagają one większego wysiłku. Tym bardziej, że w opinii MAE inwestycje uruchomią efekt domina, z którego skorzystają społeczeństwa na całym świecie. Obecnie sektor efektywności energetycznej zatrudnia dziesiątki milionów ludzi. Przy zwiększonych ambicjach, działania w zakresie efektywności energetycznej mogą doprowadzić do powstania kolejnych 12milionów miejsc pracy na całym świecie w perspektywie do 2030 r. Należy podkreślić, że bardziej efektywne korzystanie z energii wspiera szybszy postęp w kierunku powszechnego dostępu do nowoczesnej i przystępnej cenowo energii w gospodarkach wschodzących i rozwijających się. Przejście na wydajną elektryfikację gospodarek poprzez stopniowe wycofywanie się z tradycyjnego spalania biomasy, takiej jak węgiel drzewny i drewno do ogrzewania i gotowania, przynosi również wiele korzyści w zakresie poprawy jakości powietrza i zdrowia.
Efektywność energetyczna leży na barkach konsumentów –biznesowych i indywidualnych. Na co dzień można natknąć się na wiele porad. Na przykład kupując sprzęty AGD zwracajmy uwagę na klasę energetyczną produktów. Ważne jest przede wszystkim świadome zużywanie energii. Obniżmy temperaturę ogrzewania w miesiącach zimowych, a latem racjonalnie korzystajmy z klimatyzacji. Gaśmy światła w pomieszczeniach, których nie przebywamy, odłączajmy zbędne urządzenia z gniazdek czy korzystajmy z oświetlenia LED zamiast tradycyjnych żarówek. Pozwoli to na istotne oszczędności energii, a tym samym na obniżenie rachunków za nią. Dlatego niezwykle ważne jest stałe podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie efektywności energetycznej, abyśmy w sposób odpowiedzialny i przemyślany korzystali z energii, tak abyśmy nie musieliśmy się obawiać, że któregoś dnia zabraknie jej w gniazdku.
Efektywność energetyczna w biznesie
Optymalizacja konsumpcji energii elektrycznej w firmach to także klucz do sukcesu i zrównoważonego rozwoju. Efektywność energetyczna w biznesie to nie tylko kwestia oszczędności, ale także troski o środowisko naturalne i zrównoważony rozwój. Istnieje szereg strategii, które przedsiębiorstwo może zastosować, aby zminimalizować swoje zużycie energii i obniżyć koszty operacyjne.
Przeprowadzenie audytu energetycznego i monitorowanie zużycia energii stanowi punkt wyjścia do identyfikacji obszarów wymagających poprawy. Dzięki tej analizie można precyzyjnie określić, gdzie można wprowadzić ulepszenia, prowadzące do zwiększenia efektywności energetycznej.
Modernizacja sprzętu i urządzeń to kolejny kluczowy krok. Wymiana przestarzałego sprzętu na energooszczędne modele przyczynia się do znacznego zmniejszenia zużycia energii. Optymalizacja procesów produkcyjnych, logistycznych i administracyjnych także stanowi istotny aspekt. Eliminacja strat i nadmiernej konsumpcji energii może być znaczącym czynnikiem redukującym ogólne zużycie.
Skupienie się na oświetleniu energooszczędnym oraz poprawie izolacji termicznej i systemach wentylacji jest również kluczowe. Nie bez znaczenia pozostaje termomodernizacja użytkowanych budynków. Stosowanie energooszczędnych źródeł światła i optymalizacja systemów grzewczych i chłodzących przyczyniają się do redukcji zużycia energii.
Inwestycje w instalacje OZE (np. fotowoltaikę, pompy ciepła czy farmy wiatrowe) stanowią krok w kierunku niezależności energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Zachęty dla pracowników oraz edukacja w zakresie efektywnego korzystania z energii mają kluczowe znaczenie. Wdrażanie programów motywacyjnych i szkoleń zwiększa świadomość pracowników, zachęcając ich do aktywnego udziału w oszczędzaniu energii w miejscu pracy.
Skuteczne zarządzanie energią to integralna część procesu zwiększania efektywności energetycznej. Systemy zarządzania energią (np. ISO)umożliwiają skuteczną kontrolę i optymalizację zużycia energii w firmie.
Dodatkowo, wykorzystanie rekuperacji ciepła i odzyskiwanie energii z procesów produkcyjnych to strategie, które mogą znacząco zmniejszyć zapotrzebowanie na energię.
Dążenie do zwiększenia efektywności energetycznej ma ogromne znaczenie dla środowiska naturalnego i budżetu przedsiębiorstwa. Regularna kontrola i ocena wprowadzanych zmian pozwala na ciągłe doskonalenie procesów, prowadząc do coraz większych oszczędności i promując zrównoważony rozwój. Takie działania realizuje też zespół OZE.pl, który pomaga polskim przedsiębiorcom w inwestycjach we własne źródła energii, ale w zwiększaniu efektywności energetycznej.
Źródło danych: Międzynarodowa Agencja Energetyczna
